Τού άλλαξε την πίστη.
Θα σού αλλάξω την πίστη. Και οι παραλλαγές τους.
Λέγεται για να πούμε ότι κάποιος υπέστη μεγάλη ταλαιπωρία, σωματικά κυρίως. Ερχεται από την ένδοξη εποχή των βυζαντινών, που δια πυρός και σιδήρου εξανάγκαζαν τους "εθνικούς" (τους Ελληνες δηλαδή), να ασπαστούν το χριστιανισμό (ακούς αγαπητή μου Ασπασία;). Και όχι από την κατά πολύ μεταγενέστερη τουρκοκρατία, παρ'όλο που και τότε συνηθίζονταν τέτοιες μέθοδοι.
Περί λύχνων αφάς.
(το έχω δει και: περί λύχνο να φας!!! Αλλά όχι ακόμα σαν: περί λύχνον ανφάς).
Σε πιο παλιά Ελληνικά, σημαίνει: περίπου τότε που ανάβουν τα λυχνάρια. Το βραδάκι, θα λέγαμε σήμερα.
Εξ απαλών ονύχων.
Τελείως διαστρεβλωμένο χρησιμοποιείται σήμερα με το νόημα υποτίθεται, "απαλά, όχι βάρβαρα"! Βάααρβαροι, που θάλεγε κι ο Βέγγος! Στην πραγματικότητα σημαίνει από τότε που είχε μαλακά τα νύχια, δηλαδή από μωρό. (Που χου: ο Ελληνας ξέρει τα πάντα για τα πάντα, εξ απαλών ονύχων).
Αναπαλαίωση.
Ο όρος είναι κατ'αρχή οξύμωρος. Ξεκίνησε επί Τρίτση (τον θυμάστε;). Θέλοντας να βρουν μια λέξη για το "το ξαναφτιάχνω όπως ήταν παλιά" προκειμένου για τα διατηρητέα κτήρια της Αθήνας. Κυριολεκτικά όμως θα σήμαινε "ξαναπαλιώνω", δηλαδή "ήταν παλιό, το έκανα καινούριο και τώρα το ξανακάνω παλιό". Κάτι σαν την τεχνητή παλαίωση των επίπλων. Αλλά επειδή δεν γινόταν αλλιώς και παρά τη μπόλικη διαμάχη που υπήρξε εκείνα τα χρόνια για το θέμα, ο όρος καθιερώθηκε.
Τα παράγωγά της αναπαλαίωσης, ακόμη λίγα. Στο μέλλον όμως δεν αποκλείεται να υπάρξουν κάποια, που με τις αποκλίσεις, να μασκάρουν την προέλευση. Και άντε βρες τότε, από που βγαίνει το κάθετι. Ενα φαινόμενο που οι γλωσσολόγοι το αντιμετωπίζουν καθημερινά. Και που πολλές φορές αυτοσχεδιάζοντας, αυθαιρετούν. Ελπίζω, αν στο μέλλον κάποιος ερευνητής βρει αυτές της γραμμές, να έχει κάτι κερδίσει.
Περί πολιτισμού
Οι αρχαίοι ημών και λεξιθέτες, πίστευαν και όχι άδικα, ότι η ζωή στην πόλη, με την συναναστροφή και τις ανταλλαγές ιδεών, επιφέρει θετικές μεταβολές στην συμπεριφορά του ανθρώπου και στην πνευματική του ανάπτυξη. Αντίθετα, η διαμονή στην "εξοχή" συντελούσε στο να μείνει στάσιμη η πνευματική ανάπτυξη ή ακόμα και να μειωθεί.
Απλά-απλά λοιπόν, εξέφρασαν αυτήν την κατάσταση με απλούστατες, περιεκτικότατες λέξεις, που λόγω της δύναμής τους και της αλήθειας που κρύβουν, χρησιμοποιούνται αναλλοίωτες μέχρι σήμερα! Ασχετο αν σε μεγάλο βαθμό, αγνοούμε τη σημασία τους! Ετσι λοιπόν, αυτός που κατοικεί στην πόλη, είναι πολιτισμένος ενώ αυτός που έχει τον οίκον στους αγρούς, είναι αγροίκος!
Αν σκεφτούμε ότι η μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων της αρχαίας Ελλάδας κατοικούσαν στις πόλεις, εξηγείται εύκολα γιατί αναπτύχθηκε τέτοιος πολιτισμός. Ηταν πολιτισμένοι οι πρόγονοί μας στην αρχαιότητα, απ'αυτούς ξεκίνησε το σαβουάρ βιβρ! Τώρα οι νεοέλληνες το ειρωνεύονται, για να κρύψουν το χάλι τους.
